ကြ်န္ေတာ္တို႕ မြန္ျပည္နယ္ဘေလာ့အား ေအာက္ပါလိပ္စာသို႕ ေျပာင္းေရႊ႕ေရးသားမည္ျဖစ္ပါသည္ ...လာေရာက္အားေပးက်ပါဦးဗ်ာ ..
http://ramonnya.isgreat.org
မြန္သမုိင္း
ရာမညသား
0
comments
ေနာက္ခံသမုိင္း
မြန္လူမ်ဳိးတုိ႔သည္ ေဂါတမျမတ္စြာဘုရားမပြင့္မီ ႏွစ္ေပါင္း ၅၀၀ ေက်ာ္၊ ခရစ္ေတာ္မေပၚမီႏွစ္ေပါင္း ၁၀၀၀ ေက်ာ္၊ (ဘီစီ- ၁၀၀၀) ေလာက္ကပင္ ျမန္မာႏုိင္ငံေအာက္ပုိင္း၊ ယုိးဒယားႏုိင္ငံေတာင္ပုိင္းေဒသမ်ားတြင္ စနစ္တက်အေျခခ်ေနထုိင္ၿပီး ၿမဳိ႕ျပႏုိင္ငံမ်ားထူေထာင္ ခဲ႔ၾကသည္။ မြန္လူမ်ဳိးတုိ႔သည္ ဘီစီ- ၁၀၀၀ ေလာက္တြင္ ေကလာသနယ္၀န္းက်င္တြင္ သုဓမၼ၀တီၿမဳိ႕ကုိ တည္ေထာင္ခဲ႔ၾကသည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံေအာက္ပုိင္း ရန္ကုန္ႏွင့္ပဲခူးေဒသတုိ႔တြင္ ၿမဳိ႕ရြာတည္ေထာင္ၿပီးေနထုိင္ၾကစဥ္ ယုိးဒယားႏုိင္ငံေတာင္ပုိင္းတြင္ လပ္ပူရီကုိ ၿမဳိ႕ေတာ္အျဖစ္ထားကာ ဒြါရ၀တီျပည္ကုိတည္ေထာင္ခဲ႔ၾကသည္။ အေရွ႕ေတာင္အာရွတြင္ ယဥ္ေက်းမႈျမင့္မားစြာျဖင့္ ေနထုိင္ခဲ႔သည့္ လူမ်ိဳးျဖစ္သည္။
ဦးငါးဦး
သာသနာ၀င္က်မ္းမ်ားအဆုိအရ ေဂါတမျမတ္စြာဘုရားပြင့္ေတာ္မူၿပီး (၄၉) ရက္ေျမာက္ လင္းလြန္းပင္ရင္၌စံေနေတာ္မူစဥ္ ျမန္မာႏုိင္ငံဥကၠလာပတုိင္းသား မြန္လူမ်ဳိး တဖုႆႏွင့္ ဘလႅိက ကုန္သည္ညီေနာင္ႏွစ္ဦးတုိ႔သည္ ျမတ္စြာဘုရားကုိ ဖူးေမွ်ာ္ခဲ႔ရၿပီး သာသနာေတာ္တြင္ ဘုရားကုိ ဦးစြာဖူးေမွ်ာ္ခြင့္ရသူမ်ား၊ သရဏဂုံႏွစ္ပါးတြင္ ဦးစြာတည္သူမ်ား၊ ျမတ္စြာဘုရား ကုိယ္စားေတာ္ သံဃာေတာ္မ်ားကုိ ဦးဆုံးကုိးကြယ္ခြင့္ရသူမ်ား၊ ျမတ္စြာဘုရား၏ဆံေတာ္မ်ား ဌာပနာၿပီး ကမၻာေပၚတြင္ ပထမဦးဆုံးေစတီျဖစ္ေသာ ေရႊတိဂုံေစတီေတာ္ကုိ တည္ထားကုိးကြယ္ခြင့္ရခဲ႔သူမ်ားျဖစ္သည္။
သာသနာအစသထုံက
ေဂါတမျမတ္စြာဘုရား ဘုရားျဖစ္ၿပီး (၈) ၀ါေျမာက္တြင္ ဂ၀မၸတိမဟာေထရ္ကုိ အေၾကာင္းျပဳ၍ သထုံ၊ ဟံသာ၀တီ စေသာ မြန္တုိ႔၏ေဒသ မ်ားသုိ႔ ေဒသစာရီႂကြခ်ီေရာက္ရွိေတာ္မူသည္။ ျမတ္စြာဘုရားပရိနိဗၺာန္ျပဳၿပီး သာသနာသကၠရာဇ္ ၂၅၃ ခုႏွစ္၊ သီရိဓမၼာေသာကမင္းႀကီး လက္ထက္ ကုိတုိင္းကုိးဌာနသုိ႔ ရဟန္းေတာ္မ်ား ေစလႊတ္သာသနာျပဳေစရာတြင္ ေသာဏေထရ္ႏွင့္ဥတၱရေထရ္ႏွစ္ပါး သထုံေဒသသုိ႔ သာသနာျပဳရန္ေရာက္ရွိေတာ္မူျပန္သည္။ သာသနာသကၠရာဇ္ ၉၀၀ ေက်ာ္တြင္ မြန္အရွင္ဗုဒၶေဃာသမေထရ္သည္ သီဟုိကြ်န္း (သီရိအလကၤာ)သုိ႔ ႂကြကာပိဋကတ္ေတာ္မ်ားကုိ မာဂဓဘာသာျဖင့္ ေပရြက္ေပၚတြင္ကူးယူၿပီး သထုံသုိ႔ ယူေဆာင္လာခဲ႔၍ မြန္တုိ႔ေဒသတြင္ ဗုဒၶသာသနာေတာ္ ထြန္းကားစည္ပင္လာခဲ႔သည္။ အေနာ္ရထာမင္းလက္ထက္ ပိဋကတ္ေတာ္မ်ားကုိ သထုံမွပုဂံသုိ႔ေဆာင္ၾကဥ္းခ႔ဲၿပီး ေထရ၀ါဒဗုဒၶဘာသာသည္ ျမန္မာႏုိင္ငံအႏွံ႔ ျပန္ႏွံ႔သြားခဲ႔သည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ “သာသနာအစသထုံက´´ဟု ဆုိစမွတ္ျပဳၾကေၾကာင္း ေတြ႕ရွိရပါသည္။
မြန္စာေပ
မြန္စာေပသည္ ေအဒီ(၅)ရာစုခန္႔ေလာက္တြင္ ေပၚေပါက္ေနၿပီျဖစ္ေၾကာင္း စတင္ေတြ႕ရပါသည္။ အိႏိၵယေတာင္ပုိင္း ပလႅ၀လူမ်ဳိးတုိ႔၏ ပလႅ၀အကၡရာကုိ အေျခခံ၍မြန္စာကုိ တီထြင္ခဲ႔ၾကသည္။ သထုံေခတ္တြင္ မြန္စာေပေကာင္းစြာ ထြန္းကားေနၿပီျဖစ္ေၾကာင္း သု၀ဏၰဘူမိၼ ၀န္းက်င္တြင္ ေတြ႕ရွိရေသာ မြန္ေက်ာက္စာမ်ားက ေဖာ္ျပေနသည္။ ယုိးဒယားႏုိင္ငံေတာင္ပုိင္း ပရပထုံေက်ာက္စာသည္ ခရာဇ္ႏွစ္ (၅)ရာစုခန္႔တြင္ မြန္တုိ႔ မြန္စာကုိ ေကာင္းစြာေရးတတ္ ဖတ္တတ္ေနၿပီျဖစ္ေၾကာင္း ျပဆုိေနသည္။
မြန္စာေပသမုိင္းကုိ ဆန္းစစ္မည္ဆုိလွ်င္ ေက်ာက္စာ၊ မင္စာ၊ အုတ္ခြက္စာ၊ ေခါင္းေလာင္းစာ၊ စဥ့္ကြင္းစာ၊ အဂၤေတစာ၊ ပုရပုိဒ္စာ၊ ေပစာ၊ ပုံႏွိပ္စာ စသည္ျဖင့္ပုံစံအမ်ဳိးမ်ဳိးေတြ႕ရွိႏုိင္သည္။ ပိဋကတ္ေတာ္ဆုိင္ရာက်မ္း၊ ရာဇာ၀င္က်မ္း၊ ေဆးက်မ္း၊ ဓါတ္က်မ္း၊ ေဗဒင္က်မ္း၊ ပ်ိဳ႕ကဗ်ာလကၤာက်မ္း၊ ပုံ၀တၳဳမ်ား၊ စကားေျပအေရးအသားမ်ား စသည္ျဖင့္ စုံလင္လွသည္။
မြန္အႏုပညာယဥ္ေက်းမႈ
မြန္တုိ႔သည္ ပန္းပဲ၊ ပန္းထိမ္၊ ပန္းတဥ္း၊ ပန္းေတာ့၊ ပန္းရန္၊ ပန္းပု၊ ပန္းတေမာ႔၊ ပန္းပြတ္၊ ပန္းခ်ီ၊ ပန္းယြန္း စသည့္ ပန္း(၁၀)မ်ဳိး အတတ္ႏွင့္အေဆာက္အဦးမ်ားတည္ေဆာက္ျခင္း၊ အဂၤေတရုပ္လုံးမ်ားထြင္းထုျခင္းစသည့္ လက္မႈပညာမ်ားကုိသထုံေခတ္တြင္ေကာင္းစြာ တတ္ေျမာက္ေနၿပီျဖစ္သည္။ သထုံ၀န္းက်င္တြင္ ဂ၀ံေက်ာက္ဆစ္ လက္ရာမ်ားက်န္ရစ္ေနသည္ကုိ ယခုတုိင္ေတြ႕ျမင္ႏုိင္ၾကပါသည္။
မွတ္ခ်က္။ ။ ဤအထက္ပါ အေၾကာင္းအရာမ်ားကုိ ဆရာ ရာမညမိုးေစြ ေရးသားေသာ မြန္ဂီတနိဒါန္း စာအုပ္မွ တစ္ထပ္တည္း ကူးယူေကာက္ႏုတ္ပါသည္။
ဒီပုိစ့္ကုိ ကုိေမာ္စီဘေလာ့ မွကူးယူေဖာ္ျပသည္။
မြန္ဘုရင္မၾကီး ရွင္ေစာပု
ရာမညသား
0
comments
ျမန္မာ့သမိုင္းတြင္ ဘုရင္မ ဟူ၍ တစ္ဦးတည္းသာ ရွိခဲ့ဖူးပါသည္။ ထိုဘုရင္မမွာ မြန္ဘုရင္မၾကီး ရွင္ေစာပု ျဖစ္ပါသည္။ ဘုရင္မၾကီး ရွင္ေစာပုအေၾကာင္းကို ျပည့္စံုစြာေရးသားထားေသာ စာအုပ္ေလးကို မွ်ေ၀ေပးလိုက္ပါသည္။
http://www.fileden.com/files/2008/7/19/2009813/chit%20oo%20nyo_shin%20saww%20pu.pdf
မြန္တုိ႔၏ ရုိးရာအိမ္
Anonymous
0
comments
မြန္တုိ႔၏ ရုိးရာအိမ္ပုံစံကုိ ေရးထားတဲ့ စာတမ္းပါ။ စိတ္၀င္စားရင္ေလ့လာလုိ႔ရေအာင္ တင္ေပးလုိက္တာပါ။ ျမန္မာလုိ ျပန္ျပီးတင္မလုိ႔ပါဘဲ။ အဂၤစာ အရမ္းေတာ္လုိ႔ ျမန္မာလုိ မျပန္ေတာ့ပါဘူးဗ်ာ။ တတ္နုိင္ရင္ဘာသာျပန္ေပးၾကပါ။အားမနာပါနဲ႔ဗ်ာ။ ကၽြန္ေတာ္စိတ္မဆုိးတတ္ဘူး။ အခုေတာ့ လင့္ဘဲေပးလုိက္မယ္။ ဘယ္လုိတင္ရမွန္းမသိလုိ႔။ မသိတာေတြက မ်ားေနျပီး။ အဟီး။
http://www.fileden.com/files/2008/7/19/2009813/Mon%20Traditional%20House.pdf
တုိင္းဒဂုံက ေရႊတိဂုံ
Anonymous
0
comments
ေရႊတိဂုံေစတီေတာ္အေၾကာင္းဆုိေပမဲ႔ ကၽြန္ေတာ္ ေရႊတိဂုံ ဆုိတဲ႔အမည္နာမဘယ္ကေနစတင္ေပါက္ဖြားလာသလဲဆုိတဲ႔ ေမးခြန္းကုိဘဲ အထူးျပဳေဖာ္ျပသြားပါရေစ ။ ဒီေမးခြန္းေျဖဖုိ႔ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔သမုိင္းေၾကာင္းကုိ ျပန္ဆန္းစစ္ၾကည့္ရမွာပါ ။ သမိုင္းဟာ လူမ်ိဳးတစ္မ်ိဳး၊ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံ၊ အဖြဲ႕အစည္းတစ္ခုခု၊ လူတစ္ဦးတစ္ေယာက္ရဲ့ အတိတ္က ျဖစ္ပ်က္ခဲ႔တဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြကုိ အျမဲထာ၀ရ သက္ေသခံေနတဲ့ မွတ္ေက်ာက္တစ္ခုပါ။ သမုိင္းနဲ႔ဘဲ ျပီးခဲ့တဲ့ ျဖစ္ပ်က္ခဲ့တဲ့ အေၾကာင္းအရာကုိ ဆုံးျဖတ္အတည္ျပဳၾကတာမဟုတ္လား။ ဒါေၾကာင့္ ေရႊတိဂုံဆုိတဲ့ စကားလုံးဘယ္ကေန ေပါက္ဖြားလာသလဲဆုိတာကုိသိဖုိ႔ ပထမဦးဆုံး အဲဒီေစတီကုိ ဘယ္သူစတင္တည္ထားကုိးကြယ္သလဲဆုိတာကုိ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔သိရပါမယ္။ အားလုံးသိၾကတဲ့အတုိင္းပါဘဲဗ်ာ။ ေရႊတိဂုံေစတီေတာ္ကုိ ရာမညတုိင္းရွင္ ဥကၠလာပမင္းၾကီး ဦးေဆာင္ျပီး တဖုတၲ နဲ႕ ဘလိကၠ ညီေနာင္နွစ္ပါးတုိ႔နဲ႔အတူ ရာမညတုိင္းသားတုိ႔ကတည္ထားကုိးကြယ္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား (အမ်ားအားျဖင့္ ေနာက္ပုိင္းလူငယ္ေတြေပါ့) က ဥကၠလာပမင္းၾကီး ၊တဖုတၲ နဲ႕ ဘလိႅက တုိ႔ဟာ ဗမာလူမ်ဳိးလုိ႔ သိၾကပါတယ္။ ေရႊတိဂုံေစတီေတာ္ သမုိင္းေၾကာင္း ကုိ ေရးထားတဲ့ စာအုပ္ေတြမွအစ ဘုရားရဲ့ သမုိင္းေၾကာင္းကုိ စပ္ဆုိထားတဲ့ သီခ်င္းေတြကအလယ္ ဓမၼပူဇာေတးကအဆုံး တည္ထားကုိးကြယ္သူေတြရဲ့ လူမ်ဳိးကုိ တိတိက်က်ေရးထားတာကုိ ကၽြန္ေတာ္ဖတ္ဖူးမွတ္ဖူးသေလာက္ မေတြ႔ဖူးပါဘူး။ ျမန္မာျပည္ ရာမညတုိင္းမွ တဖုတၲ နဲ႕ ဘလႅိက ညီေနာင္ ရယ္ ဥကၠလာပ မင္းၾကီးရယ္ တည္ထားကုိးကြယ္တဲ့ခုနွစ္ရယ္ ဆိုတာကုိ ဘဲေတြ႔ရွိရပါတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ကလဲ ျမန္မာျပည္သားဆုိေတာ့ တည္ထားကုိးကြယ္တဲ့ လူမ်ဳိးကုိလည္း ဗမာလူမ်ဳိးလုိ႔ ယူဆၾကမွာဘဲ။ ဒါဟာလည္းျဖစ္နုိင္ပါတယ္။ တကယ္တမ္းက်ေတာ့ ရာမညတုိင္းဟာ မြန္တုိ႔ဌာေနပါ။ မြန္တုိ႔ဌာေနကဆုိေတာ့ ဥကၠလာပမင္းၾကီး ၊တဖုတၲ နဲ႕ ဘလႅိက တုိ႔ဟာ မြန္လူမ်ဳိးျဖစ္တယ္ ဆုိတာ ထင္ရွားပါတယ္။ ဒါဟာလည္း ျငင္းပယ္လုိ႔မရေအာင္ ဗုဒၶ၀င္၊ ရာဇ၀င္ ဆုိတဲ့ သမုိင္းေၾကာင္းက သက္ေသခံေနပါတယ္။ အမွန္မွာ သူတုိ႔အေၾကာင္းကုိ ရာမညေဒသအေၾကာင္းေဆာင္းပါးမွာ ကၽြန္ေတာ္ေရးခဲ႔ျပီးပါျပီ။ ေရႊတိဂုံရဲ့ အမည္နာမကုိ ဆန္းစစ္ဖုိ႔အတြက္ တည္ထားကုိးကြယ္ခဲ႔တဲ့လူမ်ဳိးကုိသိဖုိ႔ လုိအပ္လုိ႔ပါ။ ကဲ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔စဥ္းစားၾကည့္ရေအာင္ဗ်ာ။ လူမ်ဳိးတစ္မ်ဳိးက သူတုိ႔တည္တဲ့ဘုရားရဲ့ အမည္နာမကုိ တစ္ျခားလူမ်ဳိေတြရဲ့ ဘာသာစကားနဲ႔ နာမည္ေပးတာ ထုံးစံမရွိပါဘူး။ ဒီလုိပါဘဲ ရာမညတုိင္းသား မြန္လူမ်ဳိးတုိ႔ တည္ထားတဲ႔ ဘုရားဟာ မြန္အမည္နာမဘဲ ျဖစ္ရမွာေပါ့။ ဒါျဖင့္ မြန္လူမ်ဳိးေတြေခၚေ၀ၚခဲ့ၾကတဲ့ ေရႊတိဂုံဘုရားရဲ့ မူရင္းအမည္နာက ဘာလဲဆုိတာကုိ ဆက္လက္ေလ့လာၾကရေအာင္။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔လူသားေတြဟာ အမည္နာမတစ္ခုကုိ ေခၚေ၀ၚသုံးစြဲေတာ့မည္ဆုိလ်င္ အမ်ားအားျဖင့္ လူပုဂၢဳိလ္၊ အရပ္ေဒသ၊အေရအတြက္ ေနာက္ေၾကာင္းရာဇ၀င္ စသည္တုိ႔ကုိ အစြဲျပဳျပီး ေခၚေ၀ၚတတ္ၾကပါတယ္။ အဲဒီလုိပါဘဲ ေရႊတိဂုံေစတီေတာ္ဟာ အရပ္ေဒသကုိ အစြဲျပဳျပီး ေခၚေ၀ၚခဲ့ၾကတဲ့ ဘုရားတစ္ဆူျဖစ္ခဲဲ့ပါတယ္။ အရင္တုန္းက ယခုကၽြန္ေတာ္တုိ႔သိေနတဲ့ ရန္ကုန္တုိင္းကုိ မြန္လူမ်ဳိးတုိ႔က ဒဂုံတုိင္းဟု သမုတ္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒဂုံတုိင္းမွာ တည္ထားေသာ ဘုရားျဖစ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ဒဂုံတုိင္းကဘုရားလုိ႔ ေခၚေ၀ၚေျပာဆုိခဲ့ၾကတယ္။
မြန္ဘာသာျဖင့္ က်ာ္လဂုင္ ဟုေရးသားျပီး က်ဳိက္လဂုံ ဟုအသံထြက္ဆုိခဲ့ၾကပါတယ္။ တတိယျမန္မာနုိင္ငံကုိ တည္ေထာင္ခဲ႔တဲ့ အေလာင္းမင္းတရားၾကီးလက္ထက္မွာ မြန္တုိ႔ကုိ တုိက္ခုိက္ေအာင္ျမင္ျပီးေနာက္မွာ ဒဂုံ ကုိ ရန္ကုန္ ဆုိျပီး အမည္နာမ ေျပာင္းခဲ႔ပါတယ္။ ဒါကုိလည္း အားလုံးသိျပီးသားပါ။ ရန္ကုန္ေဒသမွာရွိတဲ့ က်ဳိက္လဂုံကုိလည္း အျခားေသာတုိင္းရင္းသားတုိ႔က က်ဳိက္ဒဂုံ ဟု ေခၚဆုိၾကပါတယ္။ ေနာက္ပုိင္းမွာ က်ဳိက္လဂုံ(သုိ႔) က်ဳိက္ဒဂုံ ဟာ ျမန္မာျပည္ရဲ့ မူပုိင္သေကၤတ အျဖစ္ေက်ာ္ၾကားလာခဲ့ပါတယ္။ မြန္လူမ်ဳိးတုိ႔ အတြက္ ဂုဏ္ယူစရာ ေပါ့ေလ။ ဒါေပမဲ႔ ျဖစ္ခ်င္ေတာ့ ေနာက္ပုိင္းမွာ မြန္လူမ်ဳိးတုိ႔ရဲ့ မူပုိင္က်ဳိက္ဆုိတဲ့စကားလုံးေနရာမွာ ေရႊနုိင္ငံ(Golden land) ကုိ ကုိယ္စားျပဳတဲ့ ေရႊ ဆုိေသာ စကားလုံးျဖင့္ အစားထုိးခဲ့ၾကပါတယ္။ ထုိ႔အတူ လဂုံ လုိလုိ ဒဂုံ လုိလုိ ျဖစ္ေနေသာစကားလုံးကုိ လည္း တိဂုံ ျဖင့္ အတည္ျပဳေပးလုိက္ၾကပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္ကစျပီးေတာ့ က်ဳိက္လဂုံ ဟာ ျမန္မာျပည္တြင္းမွာ သာမက ကမာၻ ႔ တ၀ွမ္းမွာ ေရႊတိဂုံ ဟူေသာ အမည္နာမျဖင့္ ေခၚေ၀ၚေျပာဆုိလာၾကပါတယ္။
***ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ မြန္လူမ်ဳိးေတြကေတာ့ ယခုအခ်ိန္အထိေတာ့ ေရႊတိဂုံ ေစတီေတာ္ကုိ က်ဳိက္လဂုံ ဟုေခၚဆုိေနၾကပါတယ္။ ရန္ကုန္ျမဳိ႔ကုိလည္း လဂုံျမဳိ႔ (တုံးလဂုံ) ဟု ေခၚတြင္ေနၾကဆဲပါ။ မြန္လူမ်ဳိးေတြေနထုိင္တဲ႔ ေဒသကုိ ၾကဳံၾကဳိက္ရင္ ေမးျမန္းၾကည့္ၾကပါဗ်ာ။ ေကာင္မေလးေတြကုိဘဲ ေမးၾကပါေနာ္။ တမ်ဳိးမထင္ၾကပါနဲ႔။ သူတုိ႔က ေယာက်ာ္းေလးေတြထက္ပိုျပီးစိတ္ရွည္လုိ႔ပါ(အဟီး)။
ေလးစားစြာျဖင့္
Saitnon
မြန္ႏွင့္ ဗမာတုိ႔၏ ဘာသာစကားႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈ ေပါင္းကူးခ်ိန္သည္ မြန္ႏွင့္ ဗမာတုိ႔ ေက်ာက္ဆည္ နယ္တြင္ ဆံုေတြ႔၍ အတူတကြ ေနထုိင္ခဲ႔ေသာအခ်ိန္မွ စတင္ခဲ႔ပါသည္။
ထုိအခ်ိန္အတြင္ မြန္တုိ႔သည္ ေျမျပန္႔လြင္ျပင္တြင္ လယ္ယာလုပ္ငန္းျဖင့္ ေအးခ်မ္းသာယာစြာ ေနထုိင္ခဲ႔သည္မွာ အႏွစ္သံုးေထာင္ခန္႔ပင္ ၾကာေညာင္းခဲ႔ၿပီး၍ ယဥ္ေက်းမႈအရာတြင္ အလြန္ျမင့္မား ေနပါသည္။ မြန္တုိ႔၏ အခ်က္အခ်ာ ႏုိင္ငံျဖစ္ေသာ ဒြါရ၀တီႏုိင္ငံ သည္လည္း တန္ခုိးႀကီးမားေနခ်ိန္ ျဖစ္ပါသည္။ ထုိ႔ျပင္ မြန္တုိ႔သည္ ေထရ၀ါဒဗုဒၶဘာသာ ပိဋကတ္ေတာ္မ်ားႏွင့္တကြ စာေပ အေရးအသားမ်ားကုိပါ ပုိင္ဆုိင္ထားၾကၿပီးျဖစ္၍ စိတ္သေဘာထား ႏူးညံ့သိမ္ေမြ႔ေနသူမ်ား ျဖစ္ၾကေပၿပီး။
ယဥ္ေက်းမႈသည္ ျမင့္ရာမွနိမ္႔ရာသို႔ စီၿမဲျဖစ္သည့္အတုိင္း မြန္ႏွင့္ ဗမာတုိ႔ဆံုေတြ႕ၾကရာတြင္ ျမင့္မားေသာ မြန္ယဥ္ေက်းမႈသည္ ျမန္မာမ်ားထံသို႔ ဒလေဟာစီးသြားေပလိမ္႔မည္။ လယ္ယာစုိက္ပ်ဳိးေရးပညာ၊ လက္မႈပညာ၊ ဂီတအႏုပညာ၊ ဘာသာအယူ၀ါဒမ်ားႏွင့္တကြ ဘာသာစကား ေ၀ါဟာရမ်ားႏွင့္ စာေပ အေရးအသားမ်ားပါ ျမန္မာမ်ားထံသုိ႔ ကူးစီးသြားၾကမည္ ျဖစ္ပါသည္။
မြန္ႏွင့္ဗမာကုိ ႏႈိင္းယဥ္ရာ၌ ယဥ္ေက်းမႈအရာတြင္ မြန္က ဗမာထက္အနည္းဆံုး အႏွစ္တစ္ေထာင္ ေစာသည္ကုိ သတိျပဳေစလုိပါသည္။
ရန္ကုန္တကၠသုိလ္တြင္ သမုိင္းပါေမာကၡအျဖစ္ ထမ္းေဆာင္ယင္း ျပည္ေထာင္စုသားမ်ားၾကားတြင္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ေနထုိင္ကာ က်န္စစ္သားမင္း၏ မြန္ေက်ာက္စာ (၁၂)တုိင္ကုိ ဖတ္၍ အက္ပီဂရပ္ဖီယာဗားမင္နီကာ ေခၚ ဗမာေက်ာက္စာေပါင္းခ်ဳပ္ စာအုပ္ကုိတည္းျဖတ္ ျပဳစုေပးခဲ႔ေသာ အလြန္ေလးစားအပ္သည့္ ပါေမာကၡခ်ဳပ္၏ ယူဆခ်က္သည္လည္း ေဒါက္တာသန္းထြန္း၏ ယူဆခ်က္ႏွင့္ ထပ္တူထပ္မွ်ပင္ ျဖစ္ပါသည္။
ေရွးဗမာသမုိင္းပညာရွင္ မ်ားသည္ ဗမာတို႔က ပ်ဴတုိ႔ထံမွတဆင့္ ဘာသာယဥ္ေက်းမႈႏွင့္ စာေပ အေရးအသားကုိ လက္ခံရရွိခဲသည္ဟု ယူဆလုိၾကသည္။ သုိ႔ေသာ္ ေနာက္ပုိင္းတြင္ ေတြ႕ရွိလာရေသာ သမုိင္း အေထာက္အထားမ်ား အရ ေဒါက္တာသန္းထြန္းက အမွန္ကုိ ေဖာ္ထုတ္ျပလုိ၍ သံုးႏႈန္းလုိက္သည့္ အတုိင္း '' ဗမာတုိ႔ဆရာကား မြန္ျဖစ္သည္" ဆုိသည္မွာ ထင္ရွားလွပါသည္။
ဗမာတုိ႔သည္ ေက်ာက္ဆည္နယ္တြင္ မြန္တုိ႔ႏွင့္ စတင္ေတြ႕ဆံုခဲ႔ၿပီး၊ မြန္တုိ႔ထံမွ ဘာသာ ယဥ္ေက်းမႈႏွင့္ စာေပအေရးအသားကုိ လက္ခံယူသည္။ ေနာင္အင္အားႀကီးထြားလာသည္ ့အခါတြင္မွ ေက်ာက္ဆည္နယ္၏ ေျမာက္ဘက္ႏွင့္ အေနာက္ဘက္သုိ႔ တစတစတုိးခ်ဲ႕ကာ ပ်ဴတုိ႔၏ ယဥ္ေက်းမႈႏွင့္ ထိေတြ႕လာၾကသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ပ်ဴတုိ႔သည္ ျမန္မာတုိ႔၏ ဒုတိယ ဆရာျဖစ္သည္။ သုိ႔ေသာ္ ပ်ဴယဥ္ေက်းမႈႏွင့္ ထိေတြ႕ေသာအခ်ိန္တြင္ ဗမာတုိ႔သည္ မြန္ယဥ္ေက်းမႈတည္းဟူေသာ ႏုိ႔ခ်ဳိေအးကုိ တ၀ေသာက္စုိ႔ ခဲ႔ရၿပီးျဖစ္သည္။
မွတ္ခ်က္ ။ ။ က်ေနာ္ ဤမြန္-ျမန္မာ စာေပယဥ္ေက်းမႈေပါင္းကူးခ်ိန္ ေဆာင္းပါကုိ ေဒါက္တာမင္းတင္မြန္ ေရးသားေသာ မြန္ - ျမန္မာ စာေပေပါင္းကူး စာအုပ္မွ တစ္ထပ္တည္းကူးယူ ေကာင္ႏုတ္ထားပါသည္။
ဒီပုိစ့္ကုိ ကုိေမာ္စီဘေလာ့ မွကူးယူေဖာ္ျပသည္။
မြန္ျပည္နယ္၏ျမိဳ႕ေတာ္ ေမာ္လျမိဳင္ျမိဳ႕တြင္ အၾကီးဆံုးေစတီေတာ္ကို ညႊန္ျပပါဆိုလွ်င္ က်ိဳက္သံလန္ေစတီေတာ္ ကိုသာ ညႊန္ျပရပါလိမ့္မည္။ ျမန္မာ့သမိုင္းတြင္ ကံရာဇာၾကီး၊ ကံရာဇာငယ္ ညီေနာင္ႏွစ္ပါးသည္ ဘုရင္အျဖစ္ကို ရရွိရန္အတြက္ ေစတီတစ္ဆူကို အျပိဳင္တည္ခဲ့ၾကရသည္။ က်ိဳက္သံလန္ ေစတီေတာ္သမိုင္းသည္လည္း ထိုနည္းတူပင္ ျဖစ္ပါသည္။ ထိုကဲ့သို႔ ေစတီအျပိဳင္တည္၍ ျပႆနာဆံုးျဖတ္ျခင္းသည္ မြန္လူမ်ိဳးမ်ားကပင္ စတင္ခဲ့သည္လား၊ ကံရာဇာၾကီး၊ ကံရာဇာငယ္တို႔ကပဲ စတင္ခဲ့သည္လားေတာ့ ကၽြန္ေတာ္လည္း မေျပာတတ္ပါ။
ေစတီေတာ္သမိုင္းမွာ...
ေရွးယခင္က မြန္ ႏွင့္ ရွမ္းလူမ်ိဳးမ်ား (ထိုအခ်ိန္က မြန္လူမ်ိဳးမ်ားသည္ ယိုးဒယားလူမ်ိဳးမ်ားကို ရွမ္း ဟု ေခၚေ၀ၚခဲ့ၾကသည္။) သည္ မၾကာခဏ စစ္မက္ျဖစ္ပြါးခဲ့ၾကသည္။ မြန္မ်ားက ရွမ္းေဒသကို စစ္မက္ျပဳလိုက္၊ ရွမ္းမ်ားက မြန္ေဒသကို စစ္မက္ျပဳလိုက္ႏွင့္ အခ်ိန္ကာလမ်ားစြာ စစ္ပဲြမ်ားျဖစ္ပြါးခဲ့သည္။ ထိုေဒသႏွစ္ခုလံုးသည္လည္း စစ္ပြဲမ်ားေၾကာင့္ ပ်က္ဆီးခဲ့ရသည္။ တေန႔တြင္ ရွမ္းမ်ားသည္ မြန္ေဒသကို စစ္မက္ျပဳရန္အတြက္ ခ်ီတက္လာၾကသည္။ မြန္ဘုရင္သည္ ပညာရွိသုခမိန္အမတ္မ်ားကို ေခၚ၍ ရွမ္းမ်ားအား မည္ကဲ့သို႔ ျပန္လည္တိုက္ခုိက္သင့္ပံုကို ေဆြးေႏြးတုိင္ပင္သည္။ ထို႔ေနာက္ ရွမ္းဘုရင္ထံသို႔ သံအဖြဲ႕အား ေစလႊတ္ျပီး စစ္မက္ျပဳျခင္းျဖင့္ ေဒသႏွစ္ခုလံုး ပ်က္ဆီးဆံုးရံႈးမႈမ်ားျဖစ္ေပၚ၍ အက်ိဳးမရွိေၾကာင္း၊ ပညာရွိနည္းျဖင့္သာ ဆံုးျဖတ္သင့္ေၾကာင္း ေျပာဆိုခဲ့သည္။ ထို ပညာရွိနည္းျဖင့္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္အရ ရံႈးနိမ့္သူက အႏိုင္ရရွိသူ၏ေဒသကို မည္သည့္အခါမွ် က်ဴးေက်ာ္တိုက္ခုိက္ျခင္းမျပဳရန္ သေဘာတူညီမႈရရွိခဲ့သည္။ ထိုပညာရွိနည္းမွာ - တစ္ေန႔တည္းႏွင့္ ဘုရားတစ္ဆူကို မြန္လူမ်ိဳးႏွင့္ ရွမ္းလူမ်ိဳးတို႔ အျပိဳင္တည္ရမည္ ျဖစ္သည္။ အရင္ဆံုးျပီးေအာင္တည္ႏိုင္သူသည္ အႏိုင္ရရွိမည္ ျဖစ္သည္။ ဤသို႔ျဖင့္ ကုန္းျမင့္တစ္ခု(ယခု က်ိဳက္သံလန္ဘုရား ကုန္းေတာ္) ေပၚတြင္ မြန္ ႏွင့္ ရွမ္းတို႔ ေစတီအျပိဳင္တည္ခဲ့ၾကသည္။ မြန္လူမ်ိဳးတို႔က ေစတီအျမန္ျပီးစီးေရးအတြက္ ၀ါးမ်ားျဖင့္ ေစတီတည္ၾကသည္။ တစ္ေန႔တည္းႏွင့္ တည္ျပီးေသာ ထိုေစတီကို ထံုးသကၤန္း ကပ္လွဴလိုက္ေသာအခါ အလြန္ပင္ ၾကည္ညိုသပၸါယ္ဖြယ္ေကာင္းလွသည္။ ရွမ္းလူမ်ိဳးတို႔သည္ ေစတီေတာ္ကို အုတ္၊ သဲ၊ ေက်ာက္ တို႔ျဖင့္ တည္ေဆာက္ေသာေၾကာင့္ တစ္ေန႔တည္းႏွင့္ မျပီးေပ။ ထို႔ေၾကာင့္ ပညာရွိနည္းျဖင့္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္အရ မြန္တို႔က အႏိုင္ရရွိခဲ့သည္။ ထိုအခ်ိန္မွစ၍ ရွမ္းတို႔သည္လည္း မြန္ေဒသကို မည္သည့္အခါမွ် လာေရာက္က်ဴးေက်ာ္ျခင္း မျပဳေတာ့ေပ။
က်ိဳက္သံလန္ေစတီေတာ္၏ မြန္အမည္မွာ က်ာ္ေသမ္လီု ျဖစ္ပါသည္။ ျမန္မာလို အသံထြက္မွာ က်ိဳက္ဆီမ္းလန္ ဟူ၍ျဖစ္ပါသည္။ က်ာ္ ရဲ႕ အဓိပၸါယ္မွာ ဘုရား၊ ေသမ္ ရဲ႕ အဓိပၸါယ္မွာ ရွမ္း ၊ လီု ရဲ႕ အဓိပၸါယ္မွာ ပ်က္ဆီးျခင္း၊ ထြက္ေျပးျခင္း လို႔ အဓိပၸါယ္ရပါသည္။။ သို႔ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ က်ာ္ေသမ္လီု ဆိုသည္မွာ ရွမ္းလူမ်ိဳးမ်ာကို ထြက္ေျပးေစႏိုင္ေသာ၊ ပ်က္ဆီးေစႏိုင္ေသာ ဘုရားလို႔ အဓိပၸါယ္ရပါသည္။
ဤေစတီေတာ္ၾကီး၏ တန္ခိုးေတာ္ေၾကာင့္ မြန္ေဒသသည္လည္း စစ္မက္မျဖစ္ပြါးေတာ့ဘဲ တိုးတက္စည္ပင္လာခဲ့သည္ဟု ပါးစပ္ရာဇ၀င္သမိုင္းအျဖစ္ တည္ရွိေနပါေတာ့သည္။
သင္ဘယ္ကလဲ?
